Aan de pastoors, de pastorale teams en de
parochiebesturen van
de H. Augustinusparochie,
de H. Maria Magdalenaparochie,
de parochie Breda Centrum
en de parochie van de H. Familie
Breda, 3 februari 2021
Zeereerwaarde heren,
geachte dames en heren,
Als parochies in Breda - ook in het bisdom Breda - staan we voor een grote uitdaging. Het
parochieleven dat wij kenden is voorbij. Voor de voortgang van het geloofsleven is het
noodzakelijk dat parochies zich meer missionair ontwikkelen.
Als gelovigen zijn we gezonden om mensen tot leerlingen van de Heer te maken - en tegelijk
om zelf te groeien in ons leerling-zijn. We hebben een missionair programma nodig 'naar
binnen', naar ons eigen hart, om de stem van de Heer steeds dieper toe te laten, en 'naar
buiten', naar de wereld, om de stem van de Heer helder en uitnodigend te laten klinken.
De in het voorjaar van 2020 geplande conferentie over de Missionaire Kerk telde meer dan
duizend aanmeldingen. Het tekent hoe breed gedragen het besef is dat we tot een nieuwe
missionaire aanpak moeten komen.
We staan voor een grote uitdaging - maar we staan daar niet alleen in. Ten eerste omdat we
er op mogen vertrouwen dat de Heer zelf met ons mee gaat, ons denken en handelen richt
en vruchtbaarheid geeft aan onze inzet. Ten tweede omdat we elkaar als medegelovigen
hebben, als zusters en broeders in Christus. Als medegelovigen kunnen we op elkaar bouwen
en staan we samen sterk. Zeker in een gemeente als Breda, waar inwoners door de hele stad
reizen voor sociaal-culturele activiteiten, arbeid, ontmoetingen en boodschappen, krijgt onze
inzet meer kracht en meer effect als we ons geloof in gezamenlijkheid presenteren en elkaar
ondersteunen in onze keuzes en activiteiten. Dat betekent niet dat we alles samen zouden
moeten doen of tot nieuwe samenvoegingen zouden moeten overgaan, maar wel dat we
zaken afstemmen en elkaar bemoedigen en - waar nodig - vasthouden.
Zaken afstemmen en elkaar informeren heeft in uw parochies al een lange geschiedenis.
Leden van de pastorale teams van de Bredase parochies komen daartoe al bijna twintig jaar
regelmatig samen. En met regelmaat zijn de laatste jaren ook de pastoors van de parochies
bij elkaar gekomen. Zij deelden ervaringen met elkaar en bespraken manieren om elkaar bij
de bediening van de sacramenten te ondersteunen.
Sinds het voorjaar van 2020 zijn de gesprekken tussen de pastoors intenser en intensiever
geworden, gedragen door het besef dat een nieuwe aanpak nodig is. Onder leiding en
begeleiding van vicaris-generaal Lindeijer hebt u, pastoors, met elkaar verkend hoe de
parochies van Breda zich meer missionair kunnen ontwikkelen. Die gesprekken hebben uw
onderlinge band versterkt. U hebt elkaar als pastoors van naburige parochies ontmoet en
evenzeer als gelovigen, als leerlingen van de Heer. U bent gegroeid in uw geloof en uw visie
doorheen de regelmatige ontmoetingen waar gesprek, gebed, oog en oor voor elkaar,
uitwisseling en een maaltijd onderdeel van waren. U vormde zo met elkaar een kleine
'huiskerk', 'geloofsgroep' of 'kleine christelijke gemeenschap'.
lk hoop dat u deze wijze van werken bewaart, in het continueren van uw samenkomsten als
pastoors, in de wijze waarop beroepskrachten samenkomen en in de wijze waarop
bestuurders elkaar ontmoeten. Het vormen van kleine geloofsgroepen, waar gelovigen hun
geloof en leven delen en wat hen bezig houdt biddend bij de Heer brengen, zal een
belangrijke stap zijn in de ontwikkeling van de missionaire kerk. Zulke groepen zullen cellen
en ledematen zijn van het Lichaam van de Heer.
In de gesprekken die u met elkaar voerde, hebt u inzichten gewonnen die vragen naar
verdere uitwerking. Daarvoor is het nodig dat uw gesprek verbreed en verdiept wordt, in
eerste instantie met de leden van de pastorale teams en van de parochiebesturen. Met hen
kunt u zicht krijgen op de wijze waarop de Kerk in Breda present kan blijven, met een
programma van geloofsvorming, eredienst, getuigenis en daadwerkelijke inzet voor elkaar,
en met passende voorzieningen, gebouwen en financiële middelen.
In dat kader vraag ik u, pastoors, parochiebesturen en pastorale teams, een missionair-
pastoraal plan op te stellen, waarin u aangeeft hoe de parochies zich meer missionair
kunnen ontwikkelen, de visie, die u daarbij hebt en de doelen die u in de komende jaren wilt
bereiken.
lk ga ervan uit dat u daarbij continueert en uitbouwt wat in onderling overleg al verkend is of
ontwikkeld wordt en deels al begonnen is: de pastorale zorg voor jonge gezinnen en voor
jongeren, een gezamenlijk programma voor de voorbereiding op de sacramenten en de
verdere ontwikkeling van de Alphacursus als bovenparochieel aanbod. lk vraag u ook de
contouren aan te geven van een diaconaal programma waarin parochies samen optrekken
en elkaar kunnen versterken.
Het missionair-pastoraal plan hoeft geen 'werkplan in detail' te worden. lk vraag u grote
lijnen aan te geven. Wees meer concreet in zaken die van groter belang zijn en geef
beginselen aan voor zaken van minder groot belang. Duidt ook aan wie uitwerking en
uitvoering op zich zullen nemen. Dat zal deels plaats vinden op het niveau van de
gezamenlijke parochies of de gezamenlijke pastorale teams en deels op het niveau van de
afzonderlijke parochie.
Voor de uitwerking en uitvoering op (boven)parochieel niveau zijn missionair-pastorale
teams te vormen waar beroepskrachten en parochianen lid van kunnen zijn. Alle gelovigen
zijn geroepen om hun talenten in te zetten voor de opbouw van de Kerk. Het is de opdracht
voor beroepskrachten om de talenten van de gelovigen te herkennen en hen te helpen deze
verder te ontwikkelen en in te zetten voor elkaar.
Het missionair-pastoraal plan zal ook visie vragen met betrekking tot de voorzieningen.
Welke middelen (financiën, gebouwen) zijn nodig voor de activiteiten, welke organisatie is
nodig voor de uitvoering?
De verantwoordelijkheid voor voorzieningen en lokale organisatie is bij de parochiebesturen
in goede handen. Voor verdergaande keuzes op dit terrein is onderlinge afstemming nodig.
Het missionair-pastoraal plan kan daarbij helpen, doordat het globaal aangeeft welke
voorzieningen en praktische organisatie voor de uitvoering nodig zijn.
lk vraag u om mij in oktober 2021 een concept missionair-pastoraal plan voor de vier
parochies van Breda aan te reiken. Na vaststelling door mij zal het missionair-pastoraal plan
richtinggevend zijn voor de ontwikkeling van de parochies en voor de opstelling van
parochiewerkplannen waarin de visie op globale doelen, taken en voorzieningen verder
wordt uitgewerkt.
lk suggereer u om één van de pastoors aan wijzen als degene die - vanuit het
pastoorsberaad - leiding zal geven aan het proces om tot dit plan te komen en om van
daaruit de parochies van Breda een meer missionair karakter te geven.
Geachte pastoors, bestuurders en leden van de pastorale teams. lk vraag u een nieuwe stap
te zetten, op weg naar een toekomst die deels nog onbekend is. Waar nodig en mogelijk is
kunnen diocesane diensten u hierbij ondersteunen. Daarnaast mag u verzekerd zijn van de
ondersteuning van ons gebed.
Met vriendelijke groet,
Mgr. dr. J.W.M. Liesen,
Bisschop van Breda