In Memoriam pater Wim de Leeuw SVD

Wim wordt geboren op 24 augustus 1935 te Bussum. Zijn ouders zijn Antonius Maria de Leeuw en Gerredina Cornelia Snoek. Wim is de derde in het gezin van 12 kinderen. Hij maakt als kind de oorlog mee. De familie wordt geëvacueerd. In de herfst van 1944 wordt hij door het Rode Kruis naar Drente overge-bracht vanwege ernstig voedseltekort. Tijdelijk verblijf in een gymzaal vol joe-lende kinderen in Zwolle (Wim verlegen daartussen), dan op een platte boerenwagen naar Coevorden, met de angst voor geallieerde vliegtuigen, die ko-men aanvliegen. Die tijd heeft diepe sporen nagelaten.

Wim wil graag missionaris worden. Er is een oom Wim, die is ingetreden bij de SVD. Daarnaast is er een Witte Pater, die vanuit Afrika op verlof, in zijn lange witte gewaad met een grote rozenkrans om zijn lichaam en een rode fez op zijn hoofd, grote indruk maakt. Maar Wim volgt zijn oom.

Hij volgt de gebruikelijke lagere studie in Soesterberg en Deurne, doorloopt het noviciaat en filosofie in Heide-Kalmthout (België) en volgt de theologische studie in Teteringen, waar hij op 4 febr. 1962 tot priester wordt gewijd. Even tevoren heeft hij een missiebenoeming gekregen voor Ghana (Yendi). Na een pastorale stage in Amsterdam en een cursus Engels in Liverpool vertrekt hij 1964 per passagiersboot naar West Afrika. Na 10 dagen komt hij aan in Tema en wordt door pater Theo van Eijndthoven verwelkomd. Na enkele dagen in Accra, brengt Henk Janssen hem via Kumasi, Yeji (veerboot) en Tamale naar Yendi. Hij krijgt een oude grammatica voor de lokale taal (Dagbani), Henk wijst hem naar een jochie buiten ( 7 jaar) en zegt: ‘Die kan je wel helpen’. Zo begint zijn ‘taalstudie’.

Na een half jaar taalstudie (Dagbani) wordt hem een gebied toegewezen ten zuiden van Yendi: 120 x 40 km. Later blijkt, dat er 6 stammen in dat gebied zijn met elk een eigen taal. Hij is er de eerste residerende missionaris. Als vervoer dient een oude V.W. (kever). Hij leeft er in zeer eenvoudige omstandigheden: met eenvoudige behuizing, eten van de mensen, helemaal alleen; eens per 14 dagen contact met medebroeders. In één plaats, Bimbilla, staat een klein kerkje met een kleine zijruimte waar mijn ijzeren bed staat met een dun ma-trasje van kapok. De ijzeren veren zijn duidelijk voelbaar. “Ik had geen keuken of etensgerei. Ik kreeg eten bij of van de mensen. Het duurde minstens een jaar voordat mijn maag gewend was aan het inheemse eten”. In 1969 is hij lichamelijk en geestelijk uitgeput, komt op verlof. Denkt na over zijn roeping, zoekt een goede raadsman en blijft een jaar in Nederland. Toch wordt vanuit Ghana naar zijn terugkeer uitgekeken: “William, we kennen je als een serieuze mens. We respecteren jouw beslissing en hopen, dat je t.z.t be-vestigd naar ons zult terugkeren”. Hij was dankbaar voor dat positieve ant-woord. En zo is hij in september 1969 weer terug in Yendi.

Op een verzoek vanuit Nederland om deel te nemen aan een nieuw te stichten Missionaire Leefgroep heeft Wim ‘ja’ gezegd en heeft hij drie jaar in Nieuwegein geleefd.(1981-1984). Het deed hem goed weer met drie medebroeders samen te leven.

Terug in Ghana 1984 voelt hij er zich direct weer thuis. Hij wordt gevraagd di-recteur te worden van het pastorale centrum St. Martin de Porres in Sunson (opleiding catechisten, retraites, bezinning). Werkt daar tot 1991. Vraagt dan overplaatsing naar het Zuiden van Ghana. Wordt benoemd voor Kwahu, een bergachtig gebied in het zuiden van Ghana. Hij woont in Pepease, onderdeel van de hoofdstatie Kwahu Tafo. Daar krijgt hij 7 van de 45 staties onder zijn hoede.

Als hij 65 wordt (2.000) stelt hij zich de vraag: ‘Blijf ik hier of ga ik bijtijds terug naar Nederland om nog pastoraal werk te kunnen doen? Eind 1999 maakt hij een afscheidstrip, eerst naar het Noorden, waar hij de eerste jaren heeft door-gebracht, daarna naar zijn 7 staties, wat heel emotioneel is. Er vloeit menige traan. Een teken dat Wim sterk verbonden was met Ghana. Als overgang volgt Wim de vernieuwingscursus in Nemi (Italië), wat een heilzame tijd voor hem is.

Terug in Nederland komt hij terecht in ons missiehuis St. Willibrord, Deurne en krijgt een benoeming in de Willibrordparochie, wat later een samenwerkings-verband wordt van vijf onafhankelijke parochies, met een mooi team, waar het goed mee samenwerken is. Deze tijd wordt onderbroken door een ernstige hartoperatie in 2010, maar hij gaat daarna weer verder. Zijn pastoraat bestaat in Sacramentsbediening (Eucharistievieringen, dopen en huwelijk), uitvaarten, huisbezoeken en het begeleiden van twee bijbelgroepen. Hij heeft (op eigen verzoek) geen administratieve of bestuurlijke verantwoordelijkheden op zich genomen. De laatste jaren is Wim vooral werkzaam in de kerk in een wijk van Deurne, die ‘Josephparochie’ heette. Als er nog meer dorpen bijkomen (Vlier-den, Liessel en Neerkant) is het voor Wim de gelegenheid om een punt te zet-ten achter zijn pastoraal werk. Hij is dan 79. Met veel enthousiasme is hij ‘pas-tor Wim’; zo wil hij graag genoemd worden. Een vrouw zegt na een avondmis: ‘Na uw dienst ga ik altijd zingend naar huis, en mijn man fluitend’. In december 2014 is er een drukke afscheidsreceptie. Met dankbaarheid en voldoening kijkt hij op die tijd terug.

Terugkijkend op zijn tijd in Yendi schrijft Wim in een Post Scriptum: In het zuidelijke deel van het Yendi -district, dat aan mijn missionaire zorgen was toe-vertrouwd en waar ik dorpen bezocht, men mij introduceerde bij dorpshoofden, schooltjes stichtte, groepjes catechumenen begon, wonden verzorgde, in één woord: waar ik rond ging en ‘zaaide’, daar zijn tot op heden 4 of 5 zelfstandige parochies met een of twee Ghanese priesters. Ook is er in één plaats een zus-tercommuniteit. En er zijn al enkele priesters en broeders uit deze streek voortgekomen. En dan spreek ik niet eens van ontwikkelingen op het gebied van onderwijs. Het verwondert mij ten zeerste! Ik heb mogen zaaien – anderen

hebben er op voortgebouwd, - maar het is God, die het wasdom heeft gegeven. Verwondering en diepe dankbaarheid.

Enkele bijzondere gebeurtenissen in zijn ‘Deurnese’ tijd: -Op 3 februari 2002 viert hij in het Missiehuis zijn 40-jarig priesterfeest en in september van dat jaar neemt hij als begeleidend pastor deel aan de Lim-burgse bedevaart naar Lourdes, waar zijn oudste zus Emmy ook aan deelneemt. -6 Februari sterft zijn zus Diny aan een hartstilstand. Hij zegt over haar: ‘Een wonderlijke zus, die na een moeilijke kindertijd haar leven ter hand nam, haar talenten ontdekte en ontwikkelde, en met wie ik over diepe dingen kon praten’. -In mei 2006 maakt hij een onvergetelijke reis naar Israël onder leiding van medebroeder Jan van As. -21 maart 2009 sterft zijn zachtaardige broer Matthé aan kanker en 2 juli zijn oudste broer Gerard. -Op 4 februari, 2012 viert hij er zijn 50-jarig jubileum -Van 3-10 september 2012 een tweede reis naar Lourdes, die hem veel deugd heeft gedaan.

Een nieuwe periode breekt aan als in 2015 de hele communiteit van Deurne verhuist naar Park Zuiderhout in Teteringen, een zorgstichting, waar het Mis-siehuis nu deel van uitmaakt. Wim voelt er zich direct thuis. Maar Wim zou Wim niet zijn, als hij nog een paar kleine pastorale taken op zich zou nemen: Hij gaat regelmatig op zondag voor in de Michaelkerk te Breda; aanvankelijk een Nederlandse en daarna ook een Engelse viering. Later alleen de Nederlandse, als het hem te zwaar wordt. Ook bij de zusters ‘Alles voor Allen’ in Breda is hij een graag geziene voorganger. In huis zelf is Wim vele jaren lid van de huisraad, en is hij altijd bereid klusjes op te klappen. Als een kast niet goed sluit, of een stoel een manke poot heeft, of het licht hapert, dan kun je bij Wim terecht. Daar heeft ie plezier in. En met zijn mooie stem is hij de cantor bij uitstek, al zal hij zich daar nooit op laten voorstaan. Hij zorgt voor een maandelijkse goeie film, heeft de bibliotheek keurig op orde. Zo is hij een onmisbare man geworden.

Als je hem vraagt, hoe het hem goed, zal hij met één woord antwoorden: Goed’ en er verder niet veel woorden aan vuil maken. Dit wordt de laatste tijd anders. Hij is heel open als hij laat weten, welke de ‘boosdoeners’ zijn, die hem belagen (november 2024): 1. Mijn rug ( scoliose ): heeft vooral effect op mijn onderstel, lopen is moeizaam en pijnlijk. De laatste tijd heb ik ook last/pijn van mijn nek. 2. Longen: 2 jaar geleden heb ik longontsteking gehad, waardoor mijn longen zijn aangetast en het ademen bemoeilijkt. 3. Sterk lekkende hartklep. Omdat de hartoperatie 15 jaar geleden te lang duurde, stelde men het vervangen van de 2e hartklep ( mitralis ) uit. De opera-tie daaraan is echter ( helaas ) nooit gebeurd. Vergelijk dit met een lekkage in de benzineleiding van een auto waardoor deze geen kracht/snelheid kan

maken. 4. Arthrose: vooral merkbaar aan mijn schouders, voeten en handen. 5. En hoe staat het met mijn hart? welk van hen is de grootste boosdoener? Waarschijnlijk is het een combinatie van al deze ‘boosdoeners’, die elke beweging voor mij moeilijk en pijnlijk maakt! Maar mijn zingen heeft daar blijkbaar weinig of geen hinder van. Wim heeft steeds meer last van kortademigheid. Tien meter lopen is hem al teveel en zoekt hij steun aan de lambrisering. Als hij naar buiten gaat, is het van bank tot bank. Zijn e-bike heeft hij al aan een ander overgedragen. Op donderdag 21 november 2024 nemen de mantelzorgers contact op met de huisarts en daarna met de cardiologie van het ziekenhuis Amphia, waar hij die avond ter observatie wordt opgenomen. Na enige dagen is hij weer opgelapt en komt naar huis. Bij een latere inzinking, enkele dagen geleden, geeft hij er de voorkeur aan thuis te blijven en niet te worden opgenomen.

Als hij op woensdag 25 juni niet verschijnt om voor te gaan in de Eucharistieviering gaat een van de mantelzorgers kijken en vindt hem op de rand van zijn bed, bezig zich aan te kleden. Zo ver is het niet gekomen. Hij wordt als ‘Pel-grim van Hoop’, opgeroepen naar de Hemelse Liturgie, waar zijn heldere stem mag klinken.

In zijn nalatenschap is een document, waarin hij de waarden beschrijft, die be-langrijk zijn in zijn leven. Hij ziet ze als het resultaat van zijn opvoeding en van zijn geestelijk leven: verdieping, retraite en gebed, zelfkennis en reflectie, con-tacten en ervaringen. De eerste en voornaamste waarde is verbondenheid. Verbondenheid met God, de natuur, de familie, zijn medebroeders, met de kerkelijke gemeenschap en met vrienden. Hij werkt die uitvoerig uit. Naast verbondenheid noemt Wim: dankbaarheid, soberheid, eenvoud, betrouwbaar en eerlijk, geestelijk leven en hulpvaardig.

Daarmee geeft Wim een eerlijk en betrouwbaar beeld van zichzelf. En ook wij kennen hem als een op en top pastor, altijd bereid te helpen, soms wat zwaarmoedig, genietend van vele dingen, trouw in zijn contacten met familie en vrienden.

Wim kiest voor een afscheidsviering van ‘Woord en Gebed’. Die wordt op 2 juli 2025 gehouden in de kapel van Park Zuiderhout. Daarna wordt hij bijgezet in het graf van zijn oom.

Adriaan Roland Holst: (bij zijn zilveren priesterfeest)

Ik zal de halmen niet meer zien noch binden ooit de volle schoven maar doe mij in de oogst geloven waarvoor ik dien’.

Kees Maas svd, Teteringen, Petrus en Paulus, 29 juni 2025

Meer nieuws

Overlijdensbericht

Op woensdag 25 juni 2025 is pater Wim de Leeuw […]

Activiteiten binnen R.K. Breda

Bent u soms ook wel benieuwd wat er zoal in […]

Bisdom Breda organiseert bedevaart naar Molenschot ter ere van heilige Anna

Op zaterdag 26 juli 2025 houdt het bisdom Breda een […]

Uit het pastoraal team 26-06-2025

Deze dagen neem ik de tijd om tot bezinning te […]

Gedachte 26 juni 2025

Ook al geeft God ons niet altijd wat we willen […]

Parochiemagazine juni 2025

Het nieuwe Parochiemagazine met het thema 'Onderweg' is uit. Klik […]

Tentoonstelling "Eucharistische Wonderen"

Van 3 tot en 13 augustus zal in de Antoniuskathedraal […]

Zingend op Pelgrimstocht

"Wees geprezen, mijn Heer, door al uw schepselen",  dat is […]

Bedevaart Kevelaer Breda e.o. en Zeeuws-Vlaanderen 12 en 13 augustus

Maria, de moeder van onze Heer Jezus Christus, doet vele […]

Onder de groene linde...tussen 14 mei en 10 september

Vanaf woensdag 14 mei tot en met woensdag 10 september […]

Inschrijven Nieuwsbrief

Als u 2 wekelijks de Nieuwsbrief van de parochie wilt […]